การสิ้นสุดการขุน


การสิ้นสุดการขุน
          ควรขุนแค่ระยะที่โคสร้างกล้ามเนื้อเต็มที่แล้ว (stor codition) ซึ่งเป็นระยะที่โคกำลังจะเริ่มสะสมไขมัน ไม่ต้องการให้ขุนโคให้อ้วนเกินไป เพราะถ้าขุนเกินระยะนี้แล้วอัตราการเจริญเติบโตจะเริ่มลดลง ทำให้ต้นทุนการขุนสูงขึ้น จากการศึกษาของศูนย์วิจัยและบำรุงพันธุ์สัตว์ตาก นำห้นกัสิ้นสุดของโคขุนโดยประมาณตามพันธุ์ดังนี้
 
ลูกผสมพื้นเมือง 50% ชาร์โรเล่ส์ 25% และบราห์มัน 25% หรือลูกผสมพื้นเมือง 50% และชาร์โรเล่สห์ 50% สิ้นสุดที่ประมาณ 300-350 ก.ก.
 
ลูกผสมพื้นเมือง 25% บราห์มัน 25% ชาร์โรเล่ส์ 50% สิ้นสุดการขุนที่ประมาณ 350-400 ก.ก.
 
โคพันธุ์ตาก 1, 2 และ 3 สิ้นสุดการขุนที่ประมาณ 450 ก.ก.
          ผู้เลี้ยงสามารถประเมินการสร้างกล้ามเนื้อจากโคมีชีวิตได้เอง โดยดูจาก 3 จุดจาด้านท้ายโคตามภาพได้แก่
 
1)
มองจากด้านท้าย แนวสันด้านบนที่โค้งมน แสดงว่ามีกล้ามเนื้ออยู่มากที่สุดแล้ว ไม่ควรมองเห็นท้อง
 
2)
กระดูกขาหน้า ควรเป็นรูปกระบอก มีกล้ามเนื้อเกาะนูน
 
3)
ท่ายืน ความห่างของช่วงขาหน้า และขาหลัง แสดงให้เห็นว่ามีกล้ามเนื้อซึ่งจะแยกขาแต่ละข้างให้ห่างจากลำตัว

ดีเยี่ยม
ปานกลาง
ไม่ดี
ช่วงกว้าง แนวบนโค้งมน
ช่วงพื้นท้องกว้าง ยืนขาถ่างกว้าง
มองไม่เห็นท้อง
ไม่กว้างและโค้งมนเท่า
เห็นกระดูกเชิงกราน ช่วงขาแคบ
มองเห็นท้อง
ช่วงบนแคบเรียวยาวถึงพื้นท้อง
กระดูกเชิงกรานโปนมาก
เห็นท้องได้ชัดเชน

          หรืออาจใช้มือสัมผัสที่จุดสัมผัส 3 แห่ง คือ (1) เหนือซี่โครง (2) ตามแนวสันหลังเหนือบริเวณสะโพก (3) จุดกระดูกหัวไหล่ โคที่สร้างกล้ามเนื้อเต็มแล้วเมื่อกดที่จุดดังกล่าวข้างต้นจะรู้สึกแข็ง เมื่อโคอ้วนขึ้นจะรู้สึกนุ่มขึ้น

           ในการดูด้วยสายตาว่าโคมีไขมันสะสมหรือไม่ ดูจากลักษณะต่างๆ ทั้ง 3 ด้าน ดังนี้
          ดูด้านท้าย จะดีทีสุด ดูจากโคนหาง อัณฑะ และซอกขา โคที่ขุนกำลังพอดีเส้นแนวสะโพกด้านบนและซอกขาจะโค้งมน อัณฑะจะนูนเล็กน้อย ถ้ามีไขมันมากเส้นแนวสะโพกด้านบนจะขยายกว้างออกเป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัสมากขึ้น ส่วน 2 ข้างฐานโคนหางจะนูนขึ้น ซอกขาจะอวบเต็ม อัณฑะจะนูนมากขึ้น โคที่ยังไม่เต็มฐานโคนหางจะโปนขึ้น ซอกขาจะยังเหี่ยวย่นอยู่ อัณฑะยังไม่เต็ม เมื่อโคเดินจะเห็นมัดกล้ามเนื้อต่างๆ เคลื่อนไหวได้ชัดเจน

          ด้านหน้า ดูจากเสือร้องไห้ เสือร้องไห้เป็นจุดที่โครงกระดูกอยู่ต่ำสุดเป็ฯจุดที่กระดูกซี่โครงทั้งสองข้างมาเชื่อมกัน ที่จุดนี้จะมีกล้ามเนื้อเล็กน้อย ส่วนใหญ่เป็นไขมัน โคที่โตพอดีเสือร้องไห้จะเต็มพอดี และอยู่สูงเหนือเข่า หากเสือร้องไห้เต็มแน่นจะเต็มไปด้วยไขมัน แสดงว่าจะมีไขมันสะสมในส่วนต่างๆ ของซากด้วย
          ด้านข้าง ดูจากพื้นท้อง พื้นท้องเป็นบริเวณที่ไม่มีกล้ามเนื้อ สันแนวพื้นท้องจากด้านหน้าควรเลาะเลียบตามแนวกระดูกซี่โครงไปจนถึงพื้นท้องด้านท้ายที่เป็นรอยต่อระหว่างซี่โครงกับสะโพก หากแนวพื้นท้องลึกต่ำลงแสดงว่ามีไขมันมาก